Filmy więzienie, film psychologiczny

Saga rodu arystokratów niemieckich żyjących na kresach zachodnich, pokazana na tle przełomowych wydarzeń dziejowych. Scenariusz powstał na podstawie historycznych przekazów związanych z rodem książąt pszczyńskich von Pless. Miłość, zdrada, walka o zachowanie rodowej fortuny i pozycji, dramaty i skandale oraz wzajemne relacje polsko-niemieckie i doniosłe wydarzenia dziejowe odciskające swoje piętno na losach jednostek tworzą fabułę filmu.

Opowieść kapitana milicji, Siwego, który będąc już na zasłużonej emeryturze, wspomina reporterowi, który odwiedził go w sanatorium, przebieg swojej ostatniej, zawiłej sprawy. Wzmianka prasowa o zagadkowej śmierci dziewczyny z półświatka o pseudonimie „Księżniczka”, przypomniała kapitanowi proces, w którym występowała jako świadek. Tamta sprawa i jej wynik zawsze budził jego wątpliwości, dlatego Siwy rozpoczyna prywatne śledztwo…

Nie jest łatwo powrócić do normalnego życia po czterech latach pobytu w więzieniu. Doświadcza tego główny bohater filmu dwudziestotrzyletni Janusz Fonfara. Chłopak powraca do rodzinnego domu, liczy na pomoc, tymczasem ojciec nie chce go znać a dziewczyna go opuściła. Rozgoryczony, poprzez więzienne znajomości, ląduje w środowisku przestępczym. Wspólnie z Małym planuje serię napadów na sklepy "Peweksu", giną niewinni ludzie...

Rok 1944. Przygotowywany jest zamach na gestapowca von Steibagena. Konspiracja wychodzi na jaw i Niemcy aresztują osoby odpowiedzialne. Wszyscy z wyjątkiem Frama zostają rozstrzelani. Pozwolono mu uciec, by doprowadził ich do osoby najważniejszej, Filipa.

Lata okupacji niemieckiej. Tragiczna historia młodego konspiratora, który spełniwszy podczas okupacji obowiązek wobec swych najbliższych, popada w konflikt z organizacją, za co musi zapłacić życiem. Grupa konspiratorów napada na bank i zdobywa dużą sumę pieniędzy na cele organizacyjne. W czasie ucieczki jeden z nich zostaje schwytany – szwagier dowodzącego akcją Pawła. Ten wszelkimi sposobami stara się go wydostać. Działa na własną rękę, choć wie, że za takie postępowanie grozi mu śmierć.

Klara otrzymała karę dożywocia za udział w aferze gospodarczej. W więzieniu rodzi córeczkę, która zostaje oddana na wychowanie matce męża. Strażniczka Wala bije Alę za jej intymne stosunki z inną więźniarką, Danusią. W celi zjawia się Justyna, studentka usunięta z uczelni… Jej poczucie godności i niezależność wywierają silny wpływ na Klarę. Gdy Klara dowiaduje się, że zgodnie ze zmianami w kodeksie karnym dożywocie zostało zamienione na dwadzieścia pięć lat więzienia, doznaje szoku psychicznego. Połyka ostre przedmioty i dostaje się do szpitala. Podczas kolejnych wizyt Adama okazuje się, że sprowadził on do domu kochankę, Kasi natomiast grozi trwałe kalectwo. Klara pisze podanie o urlop, żeby móc leczyć dziecko. Na pół roku opuszcza więzienie. Kanwą scenariusza Nadzoru są wydarzenia autentyczne.

Rok 1943, tuż przed Wigilią Bożego Narodzenia. W prowincjonalnym miasteczku gdzieś na wschodzie Polski ślusarz ZYGMUNT KORSAK (Józef Duriasz), lokator kamienicy należącej do rodziny Piekarczyków, ukrywa w tajemnicy przed sąsiadami Żyda, który uciekł z getta. Korsak współpracuje z partyzantami działającymi w okolicy. Ma im dostarczyć broń. Tymczasem Niemcy ogłaszają w miasteczku stan wyjątkowy, tzw. szperę. Kordon niemieckiej żandarmerii otacza miejscowość… Żandarmi zamykają drogi i zaczynają przeszukiwać kolejne zabudowania. Nikomu nie wolno opuścić domu. Osobom, które udzielają schronienia Żydom lub dostarczają im jedzenie, grozi śmierć. Wtedy właśnie mieszkańcy kamienicy Piekarczyków dowiadują się nieoczekiwanie o ukrywanym Żydzie. Rozumieją, że jeżeli Niemcy znajdą go w ich domu, rozstrzelają wszystkich. Właścicielka kamienicy Piekarczykowa, jej wchodząca w dorosłe życie córka Marta, młoda mężatka Katarzyna, której mąż siedzi w niemieckim więzieniu, oraz jej szwagier Józef Katjan stają przed dylematem: wydać Żyda i ocalić siebie czy też milczeć i narażać się na niechybną śmierć. Strach, który pada na lokatorów kamienicy, obnaża cechy charakteru, które w normalnych warunkach zapewne by się nie ujawniły. Katjan grozi Korsakowi, że wyda Niemcom uciekiniera z getta.